Đây là lý do khiến giá nhà đất TP.HCM có thể sẽ tăng trong năm 2019

Theo dự báo việc tăng hệ số điều chỉnh giá đất năm 2019 tại Tp.HCM khoảng 19-30% sẽ khiến giá nhà đất tăng vì các loại thuế phí người dân phải đóng cao hơn trước.

Mới đây, Sở Tài chính Tp.HCM đang lấy ý kiến các sở, ngành về hệ số điều chỉnh giá đất năm 2019 trên địa bàn Tp.HCM. Theo dự thảo, hệ số được đề xuất tăng từ 19-30% so với năm 2018 (năm 2018 tăng 5-8,33%). Hệ số này được áp dụng trong trường hợp các tổ chức, cá nhân, hộ gia đình thực hiện nghĩa vụ tài chính, thủ tục hợp pháp hóa quyền sở hữu nhà, quyền sử dụng đất ở.

Theo Cục Thuế Tp.HCM (thuộc Sở Tài chính TPHCM), giá trị mua bán nhà đất bình quân trên thị trường hiện cao gấp 4-6 lần so với giá nhà, đất do UBND Tp.HCM quy định. Nhiều trường hợp kê khai giá chuyển nhượng nhà đất quá thấp, thậm chí có nhiều hợp đồng chuyển nhượng nhà đất kê khai giá mua bán thấp hơn mức quy định. Do đó, Cục Thuế kiến nghị UBND Tp.HCM tăng giá đất để tăng số thu thuế thu nhập cá nhân, tăng lệ phí trước bạ khi giao dịch nhà đất tại Tp.HCM.

Theo các chuyên gia, tăng hệ số giá đất như dự thảo sẽ làm tăng thuế thu nhập cá nhân, tăng lệ phí trước bạ. Các loại thuế tăng thêm đều được cộng vào giá bán nhà, đất và người cuối cùng phải chịu các khoản tăng thêm vẫn là những người mua nhà để ở.

Hiện nay, hầu hết người bán căn nhà thứ 2 trở lên phải nộp thuế thu nhập cá nhân 2% (trừ khi người bán chỉ có căn nhà duy nhất); còn người mua nhà đất phải nộp lệ phí trước bạ 0,5%. Như vậy, khi giá đất do nhà nước quy định tăng thì giá trị chuyển nhượng tăng, kéo số thuế thu nhập cá nhân đối với người bán căn nhà thứ 2 tăng, đồng thời người mua nhà cũng bị tăng thêm lệ phí trước bạ.

Ông Bùi Quang Tín, Tổng giám đốc Trường doanh nhân BizLight cho rằng, cơ quan thuế đưa ra lý do người dân kê khai giá mua bán thấp hơn giá thị trường gấp nhiều lần làm thất thu thuế, phí để tăng giá đất là không thuyết phục. Bởi lẽ, khi người dân chuyển nhượng nhà hoặc đất, cơ quan thuế đã có đầy đủ cơ sở tính thuế, phí giá đất do nhà nước quy định.

Còn trường hợp người dân kê khai giá mua bán nhà đất theo giá thị trường, thường cao hơn mức do cơ quan thuế đưa ra thì cơ quan thuế căn cứ vào mức giá này để tính thuế thu nhập cá nhân, lệ phí trước bạ.

“Nếu giá đất do nhà nước quy định ngang bằng giá thị trường thì thuế và phí sẽ tăng lên rất nhiều, làm cho nhà đất tăng giá đột biến. Người mua nhà để ở sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp”, Ông Tín khẳng định.

Đồng quan điểm, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TpHCM khẳng định, mức tăng từ 19-30% so với năm 2018 là quá cao và chưa hợp lý. Ông Châu đề xuất, nên tiếp tục áp dụng mức tăng hệ số điều chỉnh giá đất năm 2019 tương đương hệ số điều chỉnh giá đất năm 2018, tức là chỉ tăng từ 5-8,33%. 

Về lâu dài, để tăng tính chịu trách nhiệm và chủ động của thành phố, cần sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai 2013 theo hướng Chính phủ không ban hành khung giá đất và giao thẩm quyền cho cấp tỉnh ban hành bảng giá đất có niên độ 5 năm. Hàng năm, các tỉnh, thành phố được điều chỉnh bằng hệ số để đảm bảo thực hiện đúng nguyên tắc giá đất phù hợp với giá thị trường theo quy định của Luật Đất đai.

Đại diện Sở Tài Nguyên và Môi trường Tp.HCM cho rằng,hiện có sự chênh lệch giữa giá đất của nhà nước công bố với giá thị trường nên phải cân đối lại. Tuy nhiên, mức độ tăng giá đất cần tính toán hợp lý.